COVID-19 vakcina

Rusija je prva država koja je izdala regulatorno odobrenje za vakcinu protiv COVID-19. Sputnik V je prva registrovana vakcina protiv COVID-19 (simbolično nazvana po prvom satelitu koji je lansiran u orbitu i inicirao istraživanje svemira, kao što je tehnika primnjena u Rusiji inicirala razvoj vakcina drugih proizvođaća). Vakcinu je razvio Državni centar za istraživanja u oblasti Epidemiologije i Mikrobiologije i tehnika koja se primenjuje (tzv. vakcina "dva vektora") je originalna tehnika ovog instituta. Vektori su "transportna sredstva" pomoću kojih se genetskih matertijal drugih virusa može preneti u ćeliju. Gen adenovirusa koji se koristi kao vektor, i koji inače izaziva akutne respiratorne infekcije, je odstranjen, a ubačen je gen sa informacijom o S-proteinu koji gradi tzv. spike (šiljak, klin) na površini virusa SARS-COV-2. Virus koristi ove šiljke kako bi ušao u ćeliju i delovao (šiljci formiraju krunu, po čemu je virus i dobio naziv Corona). Prvim vektorom (prvom vakcinacijom) gen proteina SARS-COV-2 se ubacuje u telo i izaziva autoimunu reakciju. Druga vakcinacija adenovirusnim vektorom (za 21 dan) pospešuje imuni odgovor i obezbeđuje dugotrajni imunitet.

U međuvremenu, u SAD i drugim zemljama se primenjuje vakcinacija Pfizer-BioNTech i ModernaTX COVID-19 mRNA vakcinama. Centar za kontrolu i prevenciju bolesti SAD (CDC) izdao je saopštenje o merama sigurnosti koje su preuzete kada je u pitanju vakcina koja se koristi u SAD. Vakcina ne ubacuje u telo primaoca virus, već koristi fragmente genetskog materijala virusa - informacijsku RNK. Ona funkcioniše tako što telu daje uputstvo da proizvodi protein koji se nalazi na površini korona virusa. Imuni sistem potom nauči da prepoznaje i proizvodi antitela protiv tog proteina. Tvrdi se da ubrizgavanje RNK materijala koji potiče iz virusa ne utiče na DNK ljudske ćelije. Nakon generisanja proteina, ćelija razara i oslobađa se informacijske RNK.